In de twaalfde etappe van de Giro d’Italia komt een groot palet aan kanshebbers aan de start. Wie pakt de zege aan de Adriatische kust?
We gaan tijdens deze rit tot in den treure horen van Jeroen Vanbelleghem dat het ‘La Tappa dei Muri’ is in de Giro d’Italia. Helemaal gelijk heeft Jeroen niet, maar dat dit op papier een van de leukste ritten moet worden staat wel vast.
De start
Het startsein van de twaalfde rit in de Giro wordt gegeven in Martinsicuro, een van de meest populaire toeristische locaties in de regio Abruzzo, gelegen aan de Adriatische kust.
De stad is een modern kust-, handels- en toeristisch centrum, waar tussen de bomen en andere natuur veel verblijven in de vorm van campings en typisch Italiaanse ‘Villaggi Turistici’ mogelijk zijn. Hier begint de Adriatica Ciclovia, het fietspad langs de Adriatische kust dat vorig jaar tijdens de openingstijdrit van de Giro (gewonnen door Remco Evenepoel) gebruikt werd.
In deze omgeving werd in 2020 – het coronajaar – in regenachtige omstandigheden – de tiende Giro-etappe gereden. Een rit waarin Peter Sagan de hele dag in de vlucht zat, in diepe finale het gezelschap leek te krijgen van klassementsrenner Pello Bilbao maar de meest spraakmakende renner van deze eeuw alsnog helemaal solo naar de zege reed na een magnifieke finale. 
De aankomst
Ook Fano ligt aan de Adriatische zee. Eeuwenlang werd deze stad bewoond door vissers en zeelieden, maar was het ook een kunststad. Vanuit de regio Abruzzo zijn we dan inmiddels in de Marche beland en na Pesaro en Ancona is dit de derde stad van de regio.
In het verleden maakte Fano onder de naam Fanum Fortunae deel uit van het Romeinse Rijk, voor de Goten in de zesde eeuw de stad compleet verwoestten. Uit de Romeinse tijd zijn nog de Arco di Augusto e Mura Augustee, oftewel de boog en muren van Augustus, te zien.
Eén keer eerder had Fano de eer om de Giro d’Italia te verwelkomen als startplaats, namelijk in 1962. Voor België was dat een goed weerzien, want de legendarische Rik van Looy won in zijn regenboogtrui de etappe richting Castrocaro Terme. De laatste twee winnaars in Fano waren Mark Cavendish in de Giro van 2012 en Marcel Kittel, in 2018 tijdens Tirreno-Adriatico. 
De route
Dat de Giro d’Italia graag de Adriatische kust aandoet, hebben we op deze twaalfde dag van de Italiaanse rittenkoers geweten. Vanuit Martinsicuro gaat het ruim vijftig kilometer tot in Civitanova Marche, bekend van Tirreno-Adriatico, alsmaar langs de kust.
Eens we vanuit Civitanova het binnenland aandoen, begint het gekronkel en het op-en-af-werk. We komen in Montelupone, waar die legendarische muur ligt waar we helaas al een jaar of vijftien geen vuurwerk meer hebben mogen zien in de Italiaanse wielersport, en gaan via de tussensprint in Recanati – waar Riccardo Riccò in 2007 op weergaloze wijze won in Tirreno-Adriatico – verder waar we gebleven waren. U merkt het: nostalgie voert hier de toon.
Dat is zeker het geval wanneer we in Osimo komen, waar de in 2017 overleden Michele Scarponi zes jaar geleden werd geëerd met een Giro-rit die volledig aan hem werd gewijd. Vervolgens is het door naar drie andere beklimmingen van vierde categorie, een Intergiro-sprint in Ripe en een spurt om bonificatieseconden in Mondolfo, om voor het binnenrijden van Fano nog de belangrijkste pukkel te krijgen.
De Monte Giove is slechts tweeënhalve kilometer lang en daarin overbruggen de renners maar 130 hoogtemeters, maar er zit wel een kilometer met stroken aan 20 procent in. Na een snelle afdaling richting Centinarola volgen vijf chaotische slotkilometers. In totaal zitten daarin vijf bochten naar links verscholen en acht naar rechts. Sprinten op de Viale Antonio Gramsci? Wij hebben onze twijfels. 
De favoriet
Als we afgaan op de twee à drie ritten waar renners hun gang hebben kunnen gaan die in een etappe als deze ook tot hun recht komen, dan kunnen we niet anders dan stellen dat Jhonatan Narváez de te kloppen man is.
De Ecuadoriaan van INEOS Grenadiers is na zijn zware val in Gent-Wevelgem met hoogvorm richting de Giro d’Italia gekomen en lijkt aan zijn beste jaar ooit bezig. Op een parcours als hier in de Marche moet hij zijn mannetje kunnen staan, zowel uit een lange vlucht als vanuit het peloton.
De outsiders
Afgaande op de erelijst zouden eigenlijk twee andere renners favoriet moeten zijn op een dergelijke route: Tadej Pogacar en Julian Alaphilippe hebben de beste staat van dienst. De Sloveen is op weg naar zijn eerste Giro-winst, de Fransman wil zijn stinkende best doen om eindelijk uit het slop te komen en die zege te pakken.
We vervallen in herhaling: de lijst met schaduwfavorieten is ook voor deze rit enorm groot. Van de terug in vorm kerende Andrea Bagioli tot de zichzelf iets te veel wegcijferende Quinten Hermans en van de zichtbaar inhoudende Georg Steinhauser op de Bocca della Selva tot de anticiperende Jan Tratnik, er zijn verschillende scenario’s mogelijk.
Pelayo Sánchez won in Rapolano Terme, terwijl Maximilian Schachmann dichtbij was in Torino. Zien we ook Mauri Vansevenant weer op zijn hoogste niveau terug? We zijn benieuwd! 
De sterren
Dat zorgt voor de volgende sterrenverdeling:
****
Jhonatan Narváez
***
Julian Alaphilippe & Tadej Pogacar
**
Pelayo Sánchez, Georg Steinhauser & Jan Tratnik
*
Andrea Bagioli, Quinten Hermans, Andrea Piccolo & Maximilian Schachmann
De televisie
De volledige Giro d’Italia is van de eerste tot de laatste kilometer live te volgen via Eurosport en Discovery+. Vanaf 12:35 uur gaat men daar live met in de finale het commentaarduo Jeroen Vanbelleghem en Karsten Kroon.
Daarnaast kan men op VTM inschakelen voor de Giro, waar Michel Wuyts en Jan Bakelants het commentaar zullen verzorgen.
Viva il Giro, geniet van de koers!
